Το 2020 ήταν η τελευταία χρονιά της θερμότερης δεκαετίας και ταυτόχρονα το θερμότερο έτος στην ιστορία του πλανήτη. Ο ρυθμός αύξησης της θερμοκρασίας εξαιτίας της ανθρωπογενούς δραστηριότητας, λόγω κυρίως της καύσης ορυκτών καυσίμων και της απώλειας του φυσικού πλούτου, είναι πλέον αδιαμφισβήτητα. Μόλις 5 χρόνια από τη Συμφωνία του Παρισιού και κανείς δεν φανταζόταν το 2015, όταν προετοιμάζονταν η Συμφωνία, ότι θα φτάναμε τόσο γρήγορα στην αύξηση της θερμοκρασίας πάνω από 1,2οC, ενώ οι συνέπειες είναι ήδη εμφανείς. Κίνδυνοι που σχετίζονται με το περιβάλλον -συμπεριλαμβανομένων των ακραίων καιρικών συνθηκών, της αδράνειας για την ανάληψη κλιματικής δράσης και της απώλειας βιοποικιλότητας – θεωρούνται τώρα ως οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Παράλληλα όμως με την οικολογική κρίση, η πρόσφατη υγειονομική κρίση λόγω της πανδημίας (Covid-19) και η συνεπαγόμενη οικονομική κρίση αναδεικνύουν τη συσχέτιση των σύγχρονων κρίσεων που δεν συμβαίνουν εν κενώ. Η κλιμακούμενη οικολογική κρίση δεν απειλεί πλέον μόνο το φυσικό περιβάλλον, αλλά καθορίζει ακόμη και την ίδια την υγειονομική κατάσταση του πλανήτη και θέτει νέες προκλήσεις για το σύνολο της κοινωνίας και οικονομίας.
Η παγκόσμια κινητοποίηση για την καταπολέμηση της πανδημίας προσφέρει χρήσιμα μαθήματα για τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε για να αποτρέψουμε την κλιματική κρίση. Πρώτον, αναδεικνύει το ρόλο της επιστήμης στην αντιμετώπιση των κρίσεων και τη σπουδαιότητα της εμπιστοσύνης στα επιστημονικά δεδομένα για τη διαμόρφωση πολιτικών και δράσεων. Δεύτερον, παρόλες τις διαφορετικές ταχύτητες ανταπόκρισης στην κρίση και τις διαφορετικές στρατηγικές προσέγγισής της, ο στόχος είναι ένας, κοινός και αδιαμφισβήτητος: η σωτηρία των ανθρώπων και του πλανήτη. Οι ήδη μεγάλες ανισότητες επιτείνουν το πρόβλημα, ειδικά για τους πιο ευάλωτους. Μία σύγχρονη προοδευτική οπτική οφείλει να θέτει στο επίκεντρό της την περιβαλλοντική και κλιματική διάσταση, η οποία διατρέχει οριζόντια όλες τις επιμέρους πολιτικές. Η ανάκαμψη από την πανδημία δεν θα είναι βιώσιμη εάν στηριχθεί στο μοντέλο “business as usual”, το οποίο λειτουργεί με βεβαιότητα εις βάρος του περιβάλλοντος και θα επιτείνει περαιτέρω την οικολογική και κλιματική κρίση.
Για εμάς, ο αναγκαίος οικολογικός μετασχηματισμός οφείλει να στοχεύει στην ανάσχεση της κλιματικής κρίσης, στην διαχείριση των συνεπειών της και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Αλλά είναι επίσης και άρρηκτα δεμένος με τη διατήρηση και ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής μέσω της μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων και της δημοκρατικής συμμετοχής των πολιτών. Αλλιώς, η μετάβαση δε μπορεί να είναι ούτε βιώσιμη, ούτε δίκαιη, ούτε κοινωνικά αποδεκτή και άρα ούτε υλοποιήσιμη, ακριβώς διότι αδυνατεί να απαντήσει στα επίδικα που αφορούν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής της πλειοψηφίας των πολιτών. Απαιτείται τεράστιας κλίμακας συντονισμένη δράση σε συνδυασμό με νέες τολμηρές όσο και αναγκαίες πολιτικές -που ενδεχομένως να ανατρέπουν παραδοσιακές πολιτικές- καθώς και νέα και καινοτόμα εργαλεία, προκειμένου να μπορέσει η ανθρωπότητα να αντιμετωπίσει την επιταχυνόμενη οικολογική κρίση.
Υπό αυτό το πρίσμα, το Bee αναλαμβάνει δράση για να τεκμηριώσει προτάσεις και να χτίσει στρατηγικά, δομικά στοιχεία, πάνω στα οποία μπορεί να οικοδομηθεί ένα βιώσιμο, δίκαιο και ανθεκτικό μέλλον. Για κάθε πτυχή της περιβαλλοντικής πολιτικής αποσκοπούμε στη συλλογή, μελέτη και ανάλυση δεδομένων που θα τεκμηριώνουν προτάσεις πολιτικής, με έμφαση στις δημόσιες πολιτικές, στην παραπάνω κατεύθυνση.